Studie toont aan dat kunstmestproducten geproduceerd uit dierlijke mest traditionele kunstmest kunnen vervangen

Op 27 november 2019 stelde DG ENVIRONMENT op het congres ManuREsource de resultaten van de SAFEMANURE-studie over kunstmestproducten afkomstig van dierlijke mest voor. De resultaten van deze studie geven criteria waaraan gerecycleerde meststoffen zouden moeten voldoen om traditionele kunstmest te kunnen vervangen. Daarnaast kunnen melkveehouders met deze technieken de CO2- en ammoniakuitstoot op hun bedrijf met resp. 3% en 40% verminderen. Een belangrijke stap richting circulaire landbouw, aldus Danone België en FrieslandCampina, die zich actief inzetten op dit thema.

Op 27 en 28 november 2019 vond in Hasselt de vierde editie van ManuREsource, een internationale conferentie rond mestverwerking, plaats. Daar werden de resultaten van SAFEMANURE, een 2-jarig onderzoek uitgevoerd door het Europese Joint Research Centre (JRC) in opdracht van DG ENVIRONMENT, voorgesteld.

De studie geeft criteria waaraan uit mest gerecycleerde meststoffen, zoals ammoniumzouten en mineralenconcentraten, moeten voldoen om boven de 170 kg dierlijke stikstof per hectare per jaar toegepast te kunnen worden. Het onderzoek toonde aan dat o.a. ammoniumzouten uit stripping-scrubbinginstallaties en mineralenconcentraten uit omgekeerde osmose veel potentieel hebben om in de toekomst als kunstmestvervangers erkend te worden.

Uit deze studie blijkt immers dat de milieueffecten of risico’s voor de volksgezondheid verwaarloosbaar zijn bij het gebruik van de uit mest gerecycleerde stikstofmeststoffen, ‘RENURE’ gedoopt in het rapport, als aan de gestelde criteria wordt voldaan. De onderzoekers besluiten dat het gebruik van de gerecycleerde meststoffen kansen biedt voor het beter sluiten van kringlopen en voor het efficiënter gebruik van grond- en hulpstoffen in de Europese voedselketen.

Van afval naar grondstof

FrieslandCampina en Danone hebben beide een sterke agenda op gebied van de verduurzaming van de landbouw en zetten zich actief in voor circulariteit. Ze werken samen op het brede thema van mest in Nederland en België. Dat doen ze ook door in te zetten op innovatieve technieken: FrieslandCampina met Jumpstart, Danone met Wings, telkens in nauwe samenwerking met de melkveehouders.

Ynte de Vries, Manager Farm Energy bij FrieslandCampina over Jumpstart, waarbij groene energie en mineralenconcentraat uit mest worden gewonnen: “De veehouder en de continuïteit van diens boerderij staan bij FrieslandCampina centraal. In Nederland is de uitrol van Jumpstart-eenheden volop bezig. Op boerderijen met voldoende mest (vanaf ca. 175 melkkoeien) is een goede financiële businesscase haalbaar. Met de toelating van het Jumpstart-mineralenconcentraat als kunstmestvervanger komt er een extra verdienmodel bij. Met Jumpstart genereert de veehouder dus extra inkomsten, terwijl hij tegelijkertijd zijn boerderij toekomstbestendig maakt. Dit programma wordt mede mogelijk gemaakt door onze businesspartnership met Danone, en daar zijn we trots op.”

Wings, een project van Danone in samenwerking met het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCM) en een pilootgroep van melkveehouders, heeft een installatie getest waarbij mestoverschotten worden verwerkt tot kunstmest.

Marion Bloemendal, Project Manager bij Danone België: “Onze Belgische melkveehouders zijn veelzijdige ondernemers die streven naar duurzame productie. Wij willen hen hierin ondersteunen: door mestafzet te hergebruiken als grondstof zetten we een belangrijke stap richting circulaire landbouw. Dat is goed voor de planeet en goed voor een economisch sterke landbouw.”

De technieken die werden getest binnen Wings en Jumpstart stellen de melkveehouders in staat hun CO₂-voetafdruk met 3-20% en de ammoniakuitstoot met 40-45% te verminderen.

Volgende stappen: schaalbaarheid en regelgeving

Vandaag de dag zijn de technieken voor het omzetten van dierlijke mest in kunstmest nog niet breed uitrolbaar, om twee redenen. Ten eerste zijn de technieken voor de nutriëntenrecuperatie relatief duur. Verder onderzoek is nodig om deze technieken betaalbaar te maken. Ten tweede worden de producten uit nutriëntenrecuperatie nog niet erkend als kunstmest volgens de Europese Nitraatrichtlijn.

Het SAFEMANURE-project toont aan dat er wel degelijk producten zijn die potentieel hebben om in de toekomst een ‘end-of-manure’-statuut te verkrijgen, wat van groot belang is voor de volgende stap naar kringlooplandbouw. Dit wordt bevestigd door Danone en FrieslandCampina en daarom roepen zij beleidsmakers op om zo spoedig mogelijk tot actie over te gaan om de ontwikkeling en implementatie van dergelijke technieken verder te versnellen.

Over WINGS

Het Wings-project is een project van Danone België in samenwerking met partner VCM (Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking vzw) en de melkveehouders waarmee Danone werkt. Concreet heeft het project de ambitie om zowel boeren van de Danone-melkaanvoer als boeren van de zuivelsector in België te ondersteunen en wil het een oplossing vinden voor de overschotten aan mest en ammoniakuitstoot. Raadpleeg ook de publicatie: “Oplossingen voor het mestoverschot in de melkveehouderij”

Link: https://cdn.digisecure.be/vcm/2018121314837396_boekje-lowres.pdf

Over Jumpstart

Het Jumpstart-project richt zich op versnelling van de uitrol van monomestvergisting op Nederlandse melkveehouderijen. Via gerichte verbetering van technologie, ontsluiting van subsidiestromen, toegang tot financiering en gunstige collectieve afspraken met partners maakt Jumpstart het voor melkveehouders makkelijker om met monomestvergisting te starten. Bovendien voorziet FrieslandCampina in een bonus richting melkveehouder van 10 euro per bespaarde ton CO₂-uitstoot. Afhankelijk van hun bedrijfssituatie kiezen melkveehouders voor een GroenGas-installatie (vanaf ~300 koeien) of een WKK-installatie (vanaf ~175 koeien). De WKK-installaties kunnen voorzien worden van een bijpassende mineralenscheider, die een vloeibaar stikstofconcentraat oplevert dat kan dienen als kunstmestvervanger zodra de regelgeving dat toelaat. Deelnemers van Jumpstart genieten van ondersteuning en collectieve verwaarding van de geproduceerde energie en meststoffen.

Link: https://www.frieslandcampina.com/nl/cooperatie-jumpstart/