Danone en VCM zijn voortrekkers van circulaire mestverwerking voor melkveehouderij.

Het lijkt vandaag ondenkbaar, maar tot in de twintigste eeuw was er een tekort aan mest, de meest voor de hand liggende voeding voor gewassen. Nu vormt optimaal mestmanagement vaak een uitdaging voor een duurzame toekomst van melkveebedrijven. Daarom startte Danone in België drie jaar geleden een pilootproject op rond circulaire mest samen met het expertisecentrum VCM (Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking) en enkele melkveehouders. Door samen de schouders onder dit project te zetten, werd enorm veel kennis vergaard. Deze werd, samen met praktische richtlijnen, gebundeld in het kennishandboek mestverwerking, het eerste in zijn soort, dat beide partners fier zullen uitdragen.

Van uitdaging…

De bezorgdheid rond een duurzame toekomst werd in 2014 voor het eerst aangekaart door de melkveehouders die aan Danone leveren. In de enquête waarin Danone op regelmatige basis peilt naar wat er leeft bij haar melkveehouders, gaf bijna de helft aan dat de afzet van mest één van de belangrijkste knelpunten is voor de toekomst van hun melkveebedrijf. Vanuit Europa zijn er namelijk strikte regels over de hoeveelheid mest die op het veld mag uitgereden worden om de waterkwaliteit en biodiversiteit te beschermen. De melkveehouders in Vlaanderen hebben echter vaak niet genoeg land ter beschikking om de mest te verspreiden.

… naar opportuniteit

Danone bleef niet bij de pakken zitten en vond een partner bij VCM, het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking. Zo ontstond in 2016 het driejarig project “Wings” waarin beide partijen op zoek gingen naar innovatieve oplossingen voor het mestoverschot in melkveebedrijven. Voor dit project werd een substantiële financiële steun verkregen van het Danone Ecosystem Fund dat innovatieve lokale projecten steunt die sociale, ecologische én economische impact creëren wat perfect aansluit bij de signature van Danone: ‘One Planet. One Health’.

“Samen met een pilootgroep van melkveehouders werden verschillende mestverwerkingstechnieken onderzocht op financiële en praktische haalbaarheid. Zo werd een test uitgevoerd met een mestverwerkingsinstallatie die in staat is om stikstof te recupereren uit het mestoverschot met als doel de melkveehouder zijn eigen kunstmest te laten produceren in plaats van aan te kopen. Een concreet voorbeeld van circulaire landbouw dus.”, zegt Dirk Denorme, Voorzitter van VCM.

Een oproep naar de melkveesector

Tijdens het pilootproject gingen Danone en VCM geen uitdagingen uit de weg. Ondanks technische moeilijkheden slaagden de partners erin om kunstmest te produceren mét de correcte specificaties. De kost van deze productie ligt vandaag wel nog te hoog om een schaalbare uitrol van de oplossing door te voeren. Ook werd duidelijk dat er enkele belangrijke belemmeringen in de wetgeving moeten worden aangepakt om kunstmest van dierlijke oorsprong toe te laten en deze transitie naar een meer duurzame mestverwerking en circulaire landbouw (1) mogelijk te maken.

“De vraag van de consument én de melkveelhouders naar een duurzamere melkveehouderij wordt steeds groter. Beide partners zijn ervan overtuigd dat dit project een belangrijke stap is richting  een kringlooplandbouw, waar afval wordt gevaloriseerd tot grondstof, met minder uitstoot en een meer duurzame mestverwerking.”, zegt Nathalie Guillaume, Directeur External Affairs Danone België.

Het is belangrijk om samen met alle betrokken partners zoals onderzoeksinstellingen, adviesbureaus, overheid en natuurlijk de melkveehouders zelf technieken te blijven verbeteren en te innoveren.  Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat kringlooplandbouw ook in praktijk wordt gebracht en bijgevolg de sociale, ecologische én economische “triple win” realiseren.

Een studiedag, open voor iedereen

Alle kennis en praktische aandachtspunten die de voorbije drie jaar werden verzameld, werden gebundeld in een handboek mestverwerking voor melkveehouders, dat onder meer via VCM zal verspreid worden. Op maandag 10 december wordt alvast het startschot gegeven met een eerste studiedag rond mestverwerking, toegankelijk voor de hele sector.

De gids “Oplossingen voor het mestoverschot in de melkveehouderij” kan u hier terugvinden. 
 

Referenties : 
(1) Circulaire landbouw is een van de ambities in de Vlaamse Beleidsnota Landbouw en Visserij 2014-2019 (1.)  en het Europese Circular Economy Package (2.).

1. https://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/beleidsnota-2014-2019-landbouw-en-visserij
2. https://ec.europa.eu/commission/priorities/jobs-growth-and-investment/towards-circular-economy_nl

Over VCM
Het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking, opgericht in 1996, stimuleert en ondersteunt de implementatie van een duurzame mestbe- en verwerking in Vlaanderen en een milieukundig verantwoorde afzet van de eind- en nevenproducten. Het VCM treedt hierbij op als facilitator en intermediair tussen overheid en het bedrijfsleven en positioneert zich als aanspreekpunt en kenniscentrum voor de mestbe-/verwerking in Vlaanderen. VCM is ondersteund door vele organisaties die raakvlakken hebben met de mestverwerking: de betrokken overheidsdiensten, de mestverwerkers, de energiesector, de financiële instellingen, de consultancysector, de verschillende sectororganisaties en de constructeurs. 

Meer info op www.vcm-mestverwerking.be